Gutt Architecture
Wernisaż wystawy: 5 listopada 2018 r., godz. 18.00
Wystawa 5-25 listopada 2018 r.
Pawilon wystawowy SARP, ul. Foksal 2, Warszawa
„Gutt Architecture” to kolejny – czwarty już – projekt Narodowego Instytutu Architektury i Urbanistyki od chwili jego powołania. Tym razem jest to działanie o charakterze wystawienniczo-edukacyjnym, adresowane do szerokiego grona odbiorców. „Gutt Architecture” to wydarzenie, które łączy w sobie wystawę, szeroko pojęte aktywności edukacyjne oraz wydawnictwo albumowe z artystycznymi zdjęciami fotografa Błażeja Pindora, poświęcone w całości architekturze Romualda Gutta.
Skąd taki wybór? W pierwszym roku działalności Instytutu zdecydowaliśmy się przybliżyć szerszej publiczności sylwetkę Romualda Gutta, wybitnego architekta, a także pierwszego laureata Honorowej Nagrody SARP. Ten nietuzinkowy projektant miał wyjątkowy wpływ na kolejne pokolenia młodych twórców, przede wszystkim dzięki szerokiemu spektrum swoich realizacji – od dworów i projektów budynków typowo wiejskich przez charakterystyczne obiekty wykonane w szarej cementowej. cegle oraz budynki użyteczności publicznej aż po projekty założeń krajobrazowych i urbanistycznych.
Projekt „Gutt Architecture” ma w zamierzeniu wzbogacić tradycyjną koncepcję wystawy architektonicznej o dodatkowe elementy. Będą się w nim przenikały różne koncepty: wizualny, informacyjny, edukacyjny. Twórczość Romualda Gutta poznamy poprzez różne środki artystycznego wyrazu: wystawę, album z fotografiami realizacji architekta, animowany komiks. Będzie można również wziąć udział w warsztatach i innych działaniach edukacyjnych oraz spacerach architektonicznych. Ta wielowymiarowa forma rozmowy o architekturze pozwoli odbiorcom w pełni zanurzyć się w tematykę wydarzenia.
Na wystawie znalazły się zarówno projekty typowej zabudowy wsi i małych miasteczek utrzymane w kojarzącej się z polskością stylistyce „dworkowej”, jak i monumentalne, oszczędnie planowane gmachy obiektów użyteczności publicznej, murowane z szarej cegły. Nie zabraknie również subtelnego, krajobrazowego założenia kąpieliska w Ciechocinku. Patrząc jednak na budynki, nie chcemy tracić z oczu niezwykłej osobowości twórcy. Dużo uwagi na wystawie poświęciliśmy willi własnej Gutta, w której przez lata mieściła się jego kameralna pracownia. Dzięki wspomnieniom członków rodziny i współpracowników podglądamy sposób życia, proces twórczy i relacje Profesora. Czas, który poświęcał na snucie anegdotycznych opowieści lub angażowanie kreślarzy w zmiany kompozycji ogrodowych „mikropejzaży”, był nie mniej ważny niż ten wykorzystywany na korekty projektów. Ten żywy, zaangażowany rys jego osobowości ułatwia zrozumienie decyzji, które podejmował, np. angażując się w okresie międzywojennym w działalność Towarzystwa Reformy Mieszkaniowej czy wycofując z działalności projektowej i dydaktycznej w okresie socrealizmu. Wiele przywoływanych na wystawie cytatów i wypowiedzi twórców reprezentujących kolejne pokolenia pomaga uchwycić subtelny, ale niekwestionowany wpływ „lekcji Gutta” na architektów.
Na wystawie pokażemy wybrane realizacje Romualda Gutta, m.in. jego pierwszy sukces, czyli projekt pawilonu polskiego – dworu wiejskiego – przygotowany na Wystawę Światową
w Rzymie, dom własny architekta oraz pływalnię w Ciechocinku. Będą one uzupełnione licznymi cytatami i wypowiedziami m. in. Oskara Hansena i Haliny Skibniewskiej.
Budynki Gutta pokazane zostaną głównie przy pomocy fotografii– zarówno archiwalnych, jak
i współczesnych. Uwypuklimy w ten sposób znaczenie tego medium w prezentacji i oglądzie środowiska zbudowanego. Archiwalne zdjęcia, głównie Czesława Olszewskiego, utrwaliły obiekty u szczytu ich świetności, natomiast współczesne kadry Błażeja Pindora to subiektywna, artystycznakoncepcja, która jest podstawą do prowadzenia rozmowy o architekturze modernistycznej i jej aktualnym stanie zachowania.
Wystawie towarzyszy album fotograficzny „Warszawa Gutta”, wydawany wspólnie przez Narodowy Instytut Architektury i Urbanistyki oraz Galerię Raster. Tak opisuje to wydawnictwo jego redaktor – Łukasz Gorczyca: „Książka, zachowując charakter monografii, jest przede wszystkim oryginalną, wizualną interpretacją architektury Gutta. Jej główną część stanowi wyjątkowy cykl fotograficzny Błażeja Pindora, który ma zarazem dokumentalny i artystyczny charakter. Zdjęcia ukazują architekturę z wielu nieoczywistych perspektyw, w detalach i we współczesnym kontekście miejskim. Fotografia jest tu narzędziem służącym drobiazgowej rekonstrukcji języka architektonicznego Romualda Gutta i krytycznej analizie życia architektury modernistycznej w zmieniających się warunkach społeczno-ekonomicznych”.
Na wystawie widzom udostępniona zostanie mapka – przewodnik po budynkach – dzięki której będzie można udać się na samodzielny spacer śladami realizacji Gutta, niejako kontynuując zwiedzanie.
Projekt „Gutt Architecture” przewiduje szeroki wachlarz wydarzeń. Odbędą się m.in. warsztaty dla najmłodszych; warsztaty dla młodzieży i dorosłych z rysowania komiksu; wycieczka studyjna do Ciechocinka oraz spacery architektoniczne, w czasie których będzie można nie tylko posłuchać o budynkach zaprojektowanych przez Gutta, ale i samodzielnie je sfotografować pod okiem Błażeja Pindora, autora zdjęć do albumu.